W Polsce jest już prawie 10 tys. sklepów internetowych a blisko trzy czwarte użytkowników sieci korzysta z ich oferty. Niestety nadal pojawiają się zastrzeżenia konsumentów dotyczące przestrzegania praw w Sieci. W ubiegłym roku powiatowi i miejscy rzecznicy konsumentów odnotowali blisko 25 tys. skarg na problemy związane z zakupami przez Internet i poza lokalem przedsiębiorcy, tymczasem w roku 2009 takich skarg było około 18 tys.

W tym roku UOKiK wydał 4 decyzje dotyczące sklepów internetowych. Ostatnie z nich dotyczą trzech witryn www.mediasklep.pl, www.zegarki.pl oraz www.positivo.pl. Przypominają konsumentom, o tym, że warto znać swoje prawa szukając okazji w Sieci.

W tym i kolejnych wpisach omówimy zagadnienia, o których mowa w tych decyzjach.

Zwrot towarów a dodatkowe koszty

W zakończonym właśnie jednym z postępowań Prezes UOKiK zakwestionowała praktykę stosowaną przez www.mediasklep.pl, witrynę sprzedającą m.in. sprzęt sportowy.

Przedsiębiorca zastrzegał niezgodnie z prawem, że w przypadku zwrotu towaru, konsumentowi oddawana jest należność po potrąceniu kosztów manipulacyjnych w wysokości 5 proc. kosztu zamówienia brutto. Zgodnie z prawem w przypadku zakupów przez Internet, kupującemu przysługuje prawo zwrotu towaru w określonym terminie. Ponadto nie może być on obarczany dodatkowymi kosztami za rezygnację z umowy kupna-sprzedaży. Skorzystanie z tego przywileju możliwe jest w ciągu 10 dni od zakupu, jeśli złożymy oświadczenie o odstąpieniu od umowy i odeślemy towar. Przedsiębiorca w ciągu 14 dni powinien zwrócić nam całą wpłaconą kwotę. Prezes UOKiK zobowiązała właściciela internetowego sklepu do zaprzestania stosowania niedozwolonych praktyk. Przedsiębiorca podjął współpracę z Urzędem, co umożliwiło odstąpienie od nałożenia kary finansowej. Decyzja jest prawomocna.

Więcej na temat odstąpienia od umowy zawartej przez Internet piszemy w naszym poradniku praw konsumenta.

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy – wzór pisma o odstąpieniu

Aby skutecznie odstąpić od umowy zawartej przez internet niezbędne jest złożenie prawidłowego oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Na naszej grupie reklamacyjnej w serwisie Facebook w dziale „pliki” przygotowaliśmy darmowy wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy zawartej na odległość. Wystarczy dołączyć do grupy na Facebooku i go pobrać. Plik jest gotowy do uzupełnienia i wydrukowania. Grupę reklamacji towaru na FB znajdziesz tutaj reklamacja towaru.

Zakazane zapisy w regulaminie sklepu internetowego

Zapisy w regulaminie sklepu wyglądały następująco:

pkt 21 „W razie zwrotu towaru, Klient ponosi koszty przesyłki towarów do i od Klienta”

pkt 25 „W przypadku (…) zwrotów spełniających ww. warunki, gwarantujemy zwrotnależności drogą przelewu bankowego na wskazane przez zamawiającego konto lubprzekazem pocztowym na podany na zamówieniu adres, po potrąceniu kosztówmanipulacyjnych w wysokości 5% kosztu zamówienia brutto”

Kto i za co płaci?

Decyzja Prezesa UOKiK (RWR 11/2011) jest o tyle ważna i istotna dla konsumentów, że prawo nie przewiduje jednoznacznie kto ma ponosić koszty wysyłki zwracanego towaru. Dzięki ostatnim decyzjom Prezesa możemy teraz skutecznie żądać od sprzedawcy zwrotu także tych kosztów.

Należy od razu jednak podkreślić, że chodzi tutaj jedynie o koszty wysyłki towaru, tj. koszty wysyłki zakupionego towaru od sprzedawcy do konsumenta. Konsument musi jednak ponieść koszt „odsyłki” w przypadku zwrotu towaru.

[info_box] Przykład 1:

Zamówiliśmy w księgarni internetowej książkę kucharską. Cena książki to 40 zł, koszt przesyłki to 10 zł. W razie odstąpienia od umowy sprzedawca powinien nam zwrócić 50 zł. Natomiast zwracaną książkę odsyłamy na nasz koszt. [/info_box]

[info_box] Przykład 2:

W innej księgarni internetowej kupiliśmy tą samą książkę w cenie 45 zł. Zgodnie z regulaminem przesyłka była gratis. W razie odstąpienia od umowy i zwrotu książki sprzedawca musi nam zwrócić 45 zł. My natomiast odsyłamy książkę na nasz koszt. Sprzedawca nie może zastrzec w regulaminie, iż w takim wypadku może potracić np. 10 % ceny książki jako koszty manipulacyjne, czy też po prostu jako równowartość kosztów wysyłki. [/info_box]

 

Z uzasadnienie Prezesa UOKiK

W uzasadnieniu decyzji Prezes UOKiK powołał się na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 kwietnia 2010 (dalej: Wyrok ETS). Wyrok ten ma znaczenie dla polskich przedsiębiorców oraz konsumentów, gdyż dotyczy dyrektywy, na mocy której została wydana także nasza ustawa regulująca zawieranie i odstępowanie od umów na odległość. Prezes podkreślił, że do interpretacji polskiej ustawy niezbędna jest znajomość m.in. omawianego wyroku.

Czytając uzasadnienie dowiadujemy się, iż:

[…] koszty wysyłki towaru nie powinny obciążać konsumenta, który odstępuje odumowy zawartej z przedsiębiorcą na odległość. Innymi słowy, w przypadku odstąpienia przez konsumenta od umowy, przedsiębiorca nie ma prawa żądać od niego zwrotu kosztów wysyłki towaru. Strony mają wówczas obowiązek zwrotu jedynie wzajemnych świadczeń – konsument na własny koszt odsyła towar, natomiast przedsiębiorca zwraca otrzymaną cenę.

oraz

W razie skorzystania przez kupującego z prawa odstąpienia od umowy,przedsiębiorca zobowiązany jest do zwrócenia mu zapłaconej ceny bez dodatkowych kosztów. Nie może on również ponosić z tytułu wykonywania przysługującego mu prawa odstąpienia odumowy żadnych opłat poza bezpośrednimi kosztami zwrotu towarów. ETS podkreślił, że cel dyrektywy to bez wątpienia zapobieganie zniechęcaniu konsumenta do skorzystania zprzysługującego mu prawa odstąpienia od umowy. Obciążenie konsumenta nie tylko kosztami odesłania towarów, lecz również ich wysyłki mogłoby zaburzyć zrównoważony podział ryzyka pomiędzy stronami w umowach zawieranych na odległość, przez przenoszenie na konsumenta całości kosztów związanych z transportem towarów.

Niestety nie unikniemy sprzedawców, którzy mimo wszystko będą się starali przerzucać koszty wysyłki towaru na konsumenta. Teraz mamy jednak 2 silne argumenty. W sporze ze sprzedawcą możemy równie dobrze powołać się na powyższą decyzję Prezesa UOKiK, jak i sam Wyrok ETS.

Źródło:  www.uokik.gov.pl

Decyzja nr RWR 11/2011

Zobacz także:

Wprowadzanie klienta w błąd – regulamin nie zawsze prawdę Ci powie

Składasz zamówienie przez Internet? Dowiedz się jakie masz prawa