Już niedługo (najpewniej w grudniu 2014 r.) wejdzie w życie ustawa o prawach konsumenta. Nowa Ustawa konsumencka usuwa dotychczas obowiązujący tryb reklamacji z tytułu niezgodności towaru z umową, który obowiązywał dotychczas konsumentów. W zamian za to konsumenci będą mogli skorzystać z rękojmi, która będzie dostępna nie tylko dla przedsiębiorców, ale również dla konsumentów. Zasady składania reklamacji zostaną teraz przeniesione do kodeksu cywilnego, a dotychczasowa ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej zostanie uchylona.

Dwa tryby reklamacyjne zamiast trzech

Dotychczas obok siebie funkcjonowały trzy tryby składania reklamacji: niezgodność towaru z umową, rękojmia oraz gwarancja.

  1. niezgodność towaru z umową dotyczyła umów zawieranych przez konsumentów z przedsiębiorcami
  2. rękojmia znajdowała zastosowanie do umów pomiędzy przedsiębiorcami i pomiędzy osobami prywatnymi
  3. gwarancja mogła znaleźć zastosowanie zarówno w przypadku umów B2C, B2B, jak i między osobami prywatnymi.

Po wejściu w życie nowej ustawy o prawach konsumenta pozostaną jedynie dwa tryby – zgodnie z nowymi przepisami klient będzie mógł złożyć reklamację na podstawie gwarancji albo rękojmi. Warunki gwarancji określa przede wszystkim karta gwarancyjna, dlatego w dalszej części będziemy odnosić się przede wszystkim do rękojmi według nowej ustawy o prawach konsumenta.

infografika4

Przeczytaj także: Reklamacja towaru zgodnie z nową ustawą o prawach konsumenta (infografika)

Kiedy będzie można złożyć reklamację

W przypadku rękojmi kupujący będzie mógł złożyć reklamację, jeśli sprzedana rzecz ma wadę fizyczną lub prawną.

Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową, a dzieje się tak głównie, jeżeli:

  1. nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
  2. nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę albo wzór;
  3. nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
  4. została wydana kupującemu w stanie niezupełnym.

Wada prawna występuje, gdy rzecz sprzedana to własność osoby trzeciej albo gdy jest obciążona prawem osoby trzeciej, a także jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu.

W przypadku gwarancji należy w pierwszej kolejności zapoznać się z kartą gwarancyjną, gdyż to ona określi w pierwszej kolejności przypadki, kiedy kupujący będzie mógł z niej skorzystać.

Kiedy sprzedawca nie będzie odpowiadał za wadę

Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, gdy:

  1. kupującym jest przedsiębiorca i wada była jawna w chwili zawarcia umowy lub wydania rzeczy, a przedmiotem sprzedaży są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku albo mające powstać w przyszłości;
  2. kupującym jest konsument i rzecz sprzedana nie ma właściwości wynikających z publicznych zapewnień np. producenta, jeżeli zapewnień tych nie znał ani, oceniając rozsądnie, nie mógł znać albo nie mogły one mieć wpływu na decyzję kupującego o zawarciu umowy sprzedaży, albo gdy ich treść została sprostowana przed zawarciem umowy sprzedaży.

Strony sprzedaży mogą rozszerzyć bądź ograniczyć, a w przypadku sprzedaży rzeczy przedsiębiorcy również wyłączyć odpowiedzialność z tytułu rękojmi. Ograniczenie lub wyłączenie rękojmi jest jednak bezskuteczne, jeżeli sprzedawca zataił podstępnie wadę przed kupującym.

Co może zrobić kupujący, gdy zamontowano mu rzecz wadliwą

Uregulowane zostaną również zasady odpowiedzialności za montaż rzeczy wadliwej. Jeżeli rzecz wadliwa została zamontowana przez sprzedawcę bądź osobę przez niego upoważnioną, kupujący może żądać demontażu i ponownego zamontowania po dokonaniu wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięciu wady, w przeciwnym razie kupujący jest upoważniony do dokonania tych czynności na koszt i niebezpieczeństwo sprzedawcy. Jeśli cena dokonania demontażu jest wyższa niż cena rzeczy sprzedanej, konsument ponosi koszt różnicy w cenach.

Najważniejsze terminy dla sprzedawcy i kupującego

Nowa ustawa zmienia termin domniemania istnienia wady w chwili wydania towaru. W przypadku konsumentów wydłuża się on z sześciu miesięcy do dwunastu.

Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat od wydania rzeczy kupującemu, w przypadku wad nieruchomości – przed upływem pięciu lat. Dla rzeczy z terminem przydatności prawa wygasają z chwilą zakończenia terminu przydatności.

Sprzedawca będzie miał czternaście dni na ustosunkowanie się do żądania konsumenta w przypadku jego roszczeń z tytułu stwierdzenia wady rzeczy sprzedanej, a po tym terminie żądanie będzie uznane za pozytywnie rozpatrzone. Będzie możliwe też żądanie obniżenia ceny rzeczy wadliwej.

Prawo do wymiany rzeczy wadliwej na wolną od wad oraz usunięcia lub naprawy wady będzie wymagało wykonania tego w rozsądnym czasie, unikając niedogodności których może zaznać klient. Sprzedawca jednak będzie mógł odmówić zadość uczynienia temu żądaniu, gdy jego wykonanie będzie niemożliwe lub wymagałoby nadmiernych kosztów, a w przypadku roszczeń przedsiębiorcy, czyn ten nie może przewyższać ceny rzeczy sprzedanej.

Kupujący jest zobowiązany do dostarczenia na koszt sprzedawcy rzeczy wadliwej do miejsca oznaczonego w umowie sprzedaży.

Możliwym będzie też żądanie zwrotu poniesionych kosztów na całą transakcję na podstawie odstąpienia od umowy z tytułu wady – prawo to będzie mogło być nie uznane, gdy wada była nieistotna albo sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad lub wadę usunie (ograniczenie to nie ma jednak zastosowania, gdy rzecz była już wcześniej wymieniana lub naprawiana przez sprzedawcę lub sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady).

Ważne! Nie ma terminu, w którym konsument będzie musiał powiadomić sprzedawcę o wadzie – wcześniej czas był ograniczony do dwóch miesięcy.

Dodatkowe uprawnienia kupującego

Przy okazji reklamacji kupujący będzie posiadał dodatkowe uprawnienia:

  1. żądanie naprawienia szkody poniesionej z tytułu zawarcia umowy, gdy wada nie była jawna, głównie dotyczy to zwrotu kosztów zawarcia umowy, odebrania, przewozu, przechowania i ubezpieczenia rzeczy, nakładów w takim zakresie w jakim nie odniósł korzyści z tych nakładów.
  2. gdy sprzedawca opóźnia się w odebraniu rzeczy, kupujący może odesłać rzecz na koszt i niebezpieczeństwo sprzedawcy.

Bezpłatny kurs emailowy dla Sprzedawców Internetowych

Wszystkich Sprzedawców Internetowych zapraszamy na bezpłatny kurs e-mailowy z nadchodzących zmian na PrawoEcommerce.pl – kurs, przygotowany również przez naszych prawników, szczegółowo omawia kwestie zawarte w nowej ustawie o prawach konsumenta.